Remont – bieżący, interwencyjny czy też kapitalny – prawie zawsze wiąże się z nakładami finansowymi – zaplanowanymi lub niespodziewanymi. Bardzo często finansujemy go kredytem gotówkowym. Równie często może jednak okazać się, że umowa kredytowa, którą zawarliśmy z bankiem, nie jest zgodna z przepisami prawa. Na taką okoliczność została powołana sankcja kredytu darmowego. Jak ją zastosować? Co powinno zwrócić naszą uwagę w umowie o kredyt gotówkowy?
Przede wszystkim należy sprawdzić, czy w naszej umowie zawarte zostały konkretne elementy wskazane w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim jako konieczne. Ustawodawca nie dokonuje klasyfikacji naruszeń, których mogły dopuścić się banki, jednak precyzyjnie określa elementy, których brak w umowie kredytowej może skutkować zastosowaniem tzw. sankcji kredytu darmowego.
Czym jest sankcja kredytu darmowego?
Sankcja kredytu darmowego to mechanizm, który ma chronić konsumentów przed naruszeniami ze strony banków. Celem tych nieprawidłowości jest nadmierne obciążanie kredytobiorców kosztami udzielenia kredytu. Sankcja kredytu darmowego będzie miała zastosowanie między innymi do umowy kredytowej niezabezpieczonej hipoteką, która przeznaczona jest na remont domu czy mieszkania. Znajdzie także zastosowanie do wszelkich innych kredytów konsumenckich do kwoty 255 550 zł albo równowartości tej kwoty w walucie obcej.
Co do zasady, konsumenci, którzy zaciągnęli kredyt hipoteczny, nie będą mogli skorzystać z sankcji kredytu darmowego. Wynika to z braku uregulowania tego rodzaju kredytu w ustawie o kredycie konsumenckim i unormowania tego zagadnienia odrębną ustawą. Wyjątkiem będą jednak kredyty hipoteczne zawarte przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym, tj. te zawarte w terminie od 18 grudnia 2011 r. do 21 lipca 2017 r. na kwotę nie większą niż 255 550 zł.
Korzyści z zastosowania sankcji kredytu darmowego
Jakich zatem realnych korzyści może spodziewać się kredytobiorca w ramach sankcji kredytu darmowego? Będzie to zwrot uiszczonych należności w postaci:
- rat odsetkowych,
- prowizji,
- ubezpieczeń,
- innych opłat około kredytowych (np. prowadzenie rachunków dot. spłat).
Jeśli zaś kredyt dalej jest spłacany, kredytobiorca nie będzie miał obowiązku zapłaty dalszych odsetek, a spłacie podlegać będzie wyłącznie kapitał kredytu. W efekcie zaciągnięty kredyt staje się „kredytem darmowym”, pozbawionym naliczonych uprzednio przez bank odsetek oraz kosztów. Zastosowanie sankcji kredytu darmowego sprowadza się bowiem do pozbawienia banku zysku z tytułu udostępnionego kapitału na podstawie umowy objętej przepisami ustawy o kredycie konsumenckim. Jak sama nazwa wskazuje, mechanizm ten stanowi dla banków sankcję, tj. karę za naruszenie przepisów ustawy o kredycie konsumenckim.
Sankcja kredytu darmowego – jakie warunki należy spełnić?
1. Analizowana umowa kredytowa musi swą treścią naruszać przepisy ustawy o kredycie konsumenckim.
2. Konsument musi złożyć kredytodawcy pisemne oświadczenie ze wskazaniem naruszeń przepisów ustawy.
Sankcja kredytu darmowego – kto i kiedy może skorzystać?
Sankcja kredytu darmowego została pomyślana wyłącznie dla konsumentów. Są to osoby fizyczne dokonujące czynności prawnych z przedsiębiorcą (w tym przypadku bankiem). Najwcześniejszym momentem, w którym konsument może powołać się na instytucję sankcji kredytu darmowego, jest chwila zawarcia umowy kredytowej. Natomiast uprawnienie konsumenta do zastosowania sankcji kredytu darmowego wygasa z upływem roku od daty wykonania zobowiązania, czyli spłaty kredytu.
Naruszenia w umowie kredytowej
Najczęstszym naruszenie stanowi jednocześnie próbę obejścia przepisów. Jest to zaliczenie kredytowanych kosztów kredytu (np. odsetek) do pojęcia całkowitej kwoty kredytu, a następnie naliczanie odsetek od tej kwoty. Inne alarmujące zapisy to:
- błędne oznaczenie zasad spłaty kredytu,
- brak istotnych danych kredytobiorcy,
- nieprawidłowe poinformowanie o RRSO.
Jeśli w umowie występują powyższe błędy, wobec banku może być zastosowana sankcja kredytu darmowego.
Sankcja kredytu darmowego – postępowanie prawne
Zdarza się, że bank nie uzna złożonego przez kredytobiorcę oświadczenia wskazującego uchybienia w umowie kredytowej. Wówczas konsument może wszcząć przeciwko bankowi postępowanie cywilne.
Proces z bankiem w sprawie sankcji kredytu darmowego rozpoczyna się wniesieniem pozwu przez kredytobiorcę. Należy przedstawić w nim swoje roszczenia wraz z uzasadnieniem, a także powołać wszystkie dowody, które będą potwierdzały słuszność roszczeń konsumenta. Następnie sąd przeprowadza postępowanie sądowe. Jego efektem jest wydanie wyroku o możliwości skorzystania z instytucji, jaką jest sankcja kredytu darmowego.
Warto podkreślić, że aby mieć pewność, czy zapisy naszej umowy kredytowej naruszają obowiązujące przepisy prawne, warto skonsultować ją z profesjonalistą. W Kancelarii Żurawiecka, Krajewska i Wspólnicy w Katowicach oferujemy bezpłatną analizę umowy o kredyt gotówkowy. Skontaktuj się z nami po więcej szczegółów.