Sankcja kredytu darmowego – sprawdź, czy możesz uzyskać darmowy kredyt na samochód

Każdy, kto korzysta z samochodu, wie, jak bardzo ułatwia on codzienne życie. Niezależnie od tego, czy musisz odebrać znajomych z dworca lub lotniska, zrobić większe zakupy, wyjechać na weekendowy wypad za miasto, czy zawieźć dzieci do szkoły – samochód to duża wygoda. Co jednak zrobić, gdy marzysz o własnym aucie, ale brakuje ci wystarczających środków na jego zakup? Rozwiązaniem może być kredyt na samochód. Umowy bankowe, często przedstawiane na ostatnią chwilę, mogą budzić niepokój — ich treść bywa trudna do zrozumienia, a dodatkowe regulaminy mogą ograniczać twoje prawa. Obawiasz się, że umowa kredytowa będzie przede wszystkim chronić interesy banku, a jako słabsza strona transakcji będziesz zdany na jego warunki? Jak w takiej sytuacji zabezpieczyć swoje prawa? Jeśli te wątpliwości są ci bliskie i chcesz dowiedzieć się, czym jest sankcja kredytu darmowego … czytaj dalej!

Co to jest sankcja kredytu darmowego?

Kredyt samochodowy należy do tzw. kredytów celowych, co oznacza, że banki wymagają określenia, na co zostaną przeznaczone pożyczone środki. Aby chronić konsumentów przed nieuczciwymi praktykami instytucji finansowych, wprowadzono do polskiego porządku prawnego instytucję sankcji kredytu darmowego. Jest to mechanizm oparty na art. 23 Dyrektywy 2008/48/WE i uregulowany w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim. Stanowi on swoistą karę dla banku za naruszenie przepisów tej ustawy. 

Sankcja kredytu darmowego polega w praktyce na pozbawieniu kredytodawcy dochodu, w takiej sytuacji kredytobiorca zwraca jedynie kapitał bez odsetek od kapitału i prowizji. Wyjątkiem nieobjętym sankcją kredytu darmowego są koszty udzielenia zabezpieczenia kredytu przewidziane w umowie, np. zastaw rejestrowy, przewłaszczenie na zabezpieczenie, ubezpieczenie kredytu itd.

Sankcja kredytu darmowego – kto może skorzystać?

Odpowiedź na to pytanie znajduje się w tytule ustawy, która reguluje omawianą kwestię, jasno wskazując, że ochrona dotyczy konsumentów, co więcej wynika to również z treści przepisu wprost regulującego instytucję sankcji kredytu darmowego. Chcąc jednak zrozumieć, kogo można uznać za konsumenta, należy sięgnąć do Kodeksu cywilnego, który definiuje konsumenta jako osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Oznacza to, że aby uzyskać status konsumenta, umowa musi być zawarta z przedsiębiorcą, takim jak bank czy SKOK, a kredyt nie może mieć „bezpośredniego” w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Co istotne, osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą mogą uzyskać status konsumenta w określonych przypadkach. Jakie sytuacje oraz cele związane z umową kredytową mogą do tego prowadzić?

Ochrona konsumenta  w ramach sankcji kredytu darmowego:

W kontekście kredytu samochodowego ważne jest rozważenie celu, w jakim planujemy go zaciągnąć. To kluczowe, ponieważ nie tyle chodzi o to, co zamierzamy sfinansować, ale o sposób, w jaki planujemy wykorzystywać nabyty pojazd. Jeśli kupujemy samochód do bezpośredniego użytku w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to zawierając umowę nie uzyskamy statusu konsumenta i nie będziemy chronieni w ramach sankcji kredytu darmowego. 

Z kolei, gdy nabywamy samochód w celach prywatnych i sporadycznie wykorzystujemy go w działalności, np. do dojazdów do miejsca pracy, uzyskujemy status konsumenta i zyskujemy ochronę na podstawie sankcji kredytu darmowego. Warto jednak zachować ostrożność, ponieważ w doktrynie i orzecznictwie wciąż nie ustalono jednoznacznych kryteriów definiujących, kiedy przedsiębiorca może być uznany za konsumenta. Kluczowe mogą być charakter działalności kupującego oraz jego poziom wiedzy specjalistycznej, co może wpływać na interpretację jego statusu. Na przykład, sytuacja architekta może różnić się od sytuacji właściciela warsztatu samochodowego.

Kredyt konsumencki — czyli jaki?

Ustawodawca przewidział kilka rodzajów umów, które będą kwalifikować się jako kredyt konsumencki.

Są to:

1. umowa pożyczki;
2. umowa kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego;
3. umowa o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia;
4. umowa o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia;
5. umowa o kredyt odnawialny.

Jednak wyłącznie niektóre z nich będą miały zastosowanie do sfinansowania nabycia samochodu.

Sankcja kredytu darmowego  – jakie warunki należy spełnić?

Skorzystanie z sankcji kredytu darmowego jest możliwe tylko wówczas, gdy zostanie spełnione kilka warunków. Jednym z nich jest już wspomniany wcześniej status konsumenta. To jednak nie wszystko. Z SKD mogą skorzystać ci kredytobiorcy, którzy spełnią poniższe warunki: 

1. Ochrona wynikająca z sankcji kredytu darmowego dotyczy wyłącznie umów kredytu konsumenckiego zawartych po wejściu w życie ustawy, a dokładniej po 18 grudnia 2011.
2. Kwota udzielonego kredytu nie może być wyższa niż 255 550,00 zł lub jej równowartości w walucie obcej.
3. W przypadku umów o kredyt konsumencki, które zostały spłacone, prawo do roszczenia przysługuje przez rok od daty dokonania ostatniej wpłaty, nawet jeśli kredyt został spłacony wcześniej. Po upływie rocznego okresu roszczenie wygasa bezpowrotnie.

Ochrona w formie sankcji kredytu darmowego przysługuje w przypadku naruszenia przepisów określających:

1. formę umowy o kredyt konsumencki (art. 29 ust. 1);
2. treść dokumentu umowy o kredyt konsumencki (art. 30 ust. 1 pkt 1–8, 10, 11, 14–17);
3. treść dokumentu umowy o kredyt wiązany lub kredyt w formie odroczonej płatności (art. 31);
4. treść dokumentu umowy o kredyt w rachunku konsumenta, gdy kredyt ten podlega
5. spłacie na żądanie lub w terminie do trzech miesięcy (art. 32);
6. treść umowy o kredyt konsumencki przewidującej odroczenie płatności lub zmianę
7. sposobu spłaty w przypadku, gdy konsument jest w zwłoce w związku ze spłatą
8. zadłużenia wynikającego z umowy o kredyt (art. 33);
9. wysokość opłat pobieranych od konsumenta w związku z opóźnieniem w spłacie kredytu (art. 33a);
10. limity poza odsetkowych kosztów kredytu (art. 36a–36c).

Jak skorzystać z sankcji kredytu darmowego?

W celu skorzystania z ochrony zapewnianej przez sankcję kredytu darmowego należy skierować do banku pisemne oświadczenie woli wskazujące na wolę skorzystaniu z ochrony zapewnionej przez sankcję kredytu darmowego. Oświadczenie uznaje się za złożone w momencie, gdy dotrze do kredytodawcy w sposób umożliwiający mu zapoznanie się z jego treścią.  Nie ma przy tym przeszkód, aby takie oświadczenie zostało złożone dopiero w trakcie procesu sądowego wytoczonego przez bank przeciwko konsumentowi o zwrot kredytu konsumenckiego w całości lub w części.

Należy jednak pamiętać, że w przypadku kredytów spłaconych na złożenie oświadczenia mamy rok od końcowego rozliczenia się z bankiem.

Sankcja kredytu darmowego to mechanizm ochronny w polskim prawie, który umożliwia konsumentom, którzy zawarli umowy kredytowe, zwrócenie jedynie kapitału, bez odsetek i prowizji, w przypadku naruszenia przez bank przepisów dotyczących kredytów konsumenckich. Ochrona ta dotyczy jedynie umów kredytów konsumenckich, zawartych po 18 grudnia 2011 roku, a warunki, które należy spełnić, obejmują m.in. limit kwoty kredytu oraz status konsumenta.

Jeśli jesteś zainteresowany, aby dowiedzieć się, czy możesz skorzystać z sankcji kredytu darmowego, Kancelaria Żurawiecka, Krajewska i Wspólnicy oferuje bezpłatną analizę umowy pod kątem możliwości skorzystania z tego narzędzia. Zapraszamy do kontaktu!