Wypadek drogowy czy kolizja może nieść ze sobą poważne konsekwencje, nie tylko dotyczące uszkodzenia samochodu, ale przede wszystkim zdrowia i życia poszkodowanych. W obu przypadkach poszkodowanym przysługuje prawo do rekompensaty, zarówno w formie odszkodowania, jak i zadośćuczynienia, które różnią się zakresem i podstawą prawną. Odszkodowanie po wypadku drogowym – jakie świadczenia może otrzymać osoba poszkodowana? Czym różni się wypadek od kolizji drogowej?
Wypadek drogowy a kolizja
Wszelkie zdarzenia drogowe powodują często nie tylko uszkodzenie pojazdu, a co za tym idzie straty materialne, ale również obrażenia ciała i uszczerbek na zdrowiu osoby poszkodowanej. Wśród zdarzeń drogowych wymienić należy dwie podstawowe kategorie: wypadki drogowe i kolizje.
Pierwsze z nich, czyli wypadek drogowy to zdarzenie, którego efektem jest trwały lub tymczasowy uszczerbek na zdrowiu, a nawet śmierć osoby poszkodowanej. W 2023 roku zgłoszono 20 936 wypadków drogowych. W wyniku wypadków drogowych 1 893 osoby poniosły śmierć a rannych zostało 24 125 osób (w tym ciężko 7 595). Pomimo tego, że z roku na rok liczba takich zdarzeń maleje wciąż są to ogromne liczby.
Natomiast od wypadku drogowego odróżnić należy kolizję czyli tzw. stłuczkę, której skutki są znacznie mniej poważne. Skutkiem kolizji są zazwyczaj wyłącznie szkody materialne, czasami również z lekkimi obrażeniami ciała, jak np. potłuczenia czy zadrapania.
Warto wiedzieć, że w obu przypadkach poszkodowanemu należy się wypłata świadczeń z ubezpieczenia OC sprawcy, w zależności od skali poniesionych obrażeń może być to odszkodowanie po wypadku drogowym, zadośćuczynienie, a także renta czy zwrot kosztów leczenia i rehabilitacji.
Odszkodowanie po wypadku drogowym a zadośćuczynienie
Poszkodowanym w wypadkach drogowych należy się rekompensata za poniesione straty materialne oraz niematerialne. Wśród świadczeń jakich może domagać się osoba poszkodowana w wypadku wymienić należy przede wszystkim zadośćuczynienie i odszkodowanie po wypadku drogowym. Pojęcia te niekiedy są mylnie uważane za tożsame.
Tymczasem odszkodowanie stanowi pewnego rodzaju rekompensatę za szkodę majątkową. Zadośćuczynieniem zaś jest rekompensata pieniężna szkód niemajątkowych, krzywdy poniesionej przez poszkodowanego. Oznacza to, że wysokość zadośćuczynienia jest bardzo mocno zindywidualizowana i zawsze zależy od okoliczności konkretnej sprawy.
Zadośćuczynienie musi przede wszystkim uwzględniać rozmiar fizycznych i psychicznych cierpień poszkodowanego. Co ważne, należy wziąć pod uwagę cierpienia już doznane, jak również te, które mogą wystąpić w przyszłości. Zadośćuczynienie jako jednorazowa rekompensata pieniężna ma charakter całościowy i powinno uwzględniać ogół krzywdy doświadczonej przez osobę poszkodowaną. Roszczenie to nie wymaga wykazywania przez poszkodowanego jakichkolwiek strat finansowych czy materialnych.
Decydującymi okolicznościami przy ustalaniu rozmiaru krzywdy są m.in.:
- stopień bólu i negatywnych odczuć;
- wiek poszkodowanego;
- czas trwania negatywnych dolegliwości;
- wpływ dolegliwości na życie prywatne, zawodowe;
- konsekwencje urazu i prognozy na przyszłość.
Kto może otrzymać odszkodowanie po wypadku drogowym?
Szkody materialne jakie ponoszą osoby poszkodowane w zdarzeniach drogowych rekompensowane są poprzez wypłatę należnego odszkodowania w wysokości poniesionej szkody. Wysokość odszkodowania za wypadek drogowy jest zatem wyrażoną sumą pieniężną. Ponieważ odszkodowanie ma na celu wyrównanie szkody materialnej to konieczne jest wykazanie jej wysokości, np. paragonami, rachunkami. Nierzadko wysokość odszkodowania ustalana jest w oparciu o opinię biegłych, którzy dokonują szczegółowych wyliczeń. W zakresie szkód na osobie odszkodowanie może obejmować:
- koszty leczenia;
- koszty rehabilitacji;
- koszty opieki;
- koszty dojazdów do lekarza, ale także na rehabilitację;
- koszty przygotowania do innego zawodu – jeżeli odniesione obrażenia nie pozwalają poszkodowanemu wrócić do wykonywania pracy z przed wypadku.
Co więcej, jeśli osoba poszkodowana w wyniku zdarzenia utraciła częściowo lub całkowicie zdolność do pracy zarobkowej bądź jeśli zwiększyły się jej potrzeby lub zmniejszyły się widoki powodzenia na przyszłość, może domagać się naprawienia szkody poprzez przyznanie odpowiedniej renty.
Czy pasażer samochodu może otrzymać odszkodowanie za wypadek drogowy?
Wystąpić z roszczeniem zapłaty odszkodowania po wypadku drogowym i zadośćuczynienia może każda osoba poszkodowana w zdarzeniu, w tym również pasażerowie. Co ciekawe, nie ma przy tym znaczenia czy podróżowali oni ze sprawcą wypadku czy z kierowcą poszkodowanym.
Warto również wskazać, że w sytuacji śmierci osoby poszkodowanej najbliższym członkom rodziny przysługuje zadośćuczynienie i odszkodowanie w związku z jej śmiercią.
Odszkodowanie za wypadek drogowy – do kogo zwrócić się w sprawie jego wypłaty?
Podmiotem zobowiązanym do wypłaty świadczeń takich jak zadośćuczynienie czy odszkodowanie jest Towarzystwo ubezpieczeniowe udzielające ochrony ubezpieczeniowej sprawcy wypadku z tytułu posiadanej przez niego polisy odpowiedzialności cywilnej. Zdarzają się również sytuacje, w których niemożliwym jest ustalenie sprawcy wypadku, np. jego ucieczka z miejsca zdarzenia, bądź też sprawca zdarzenia nie posiadał ważnej polisy OC. Wówczas swoje roszczenia należy kierować do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
Podsumowując, osoby poszkodowane w zdarzeniach drogowych mają prawo do odszkodowania za szkody materialne oraz zadośćuczynienia za doznane krzywdy niematerialne. Dochodzenie tych roszczeń może być skomplikowane, dlatego warto skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej, aby skutecznie zadbać o swoje interesy. Kancelaria Żurawiecka, Krajewska i Wspólnicy oferuje wsparcie na każdym etapie postępowania, pomagając poszkodowanym uzyskać należne im świadczenia. Jeśli potrzebujesz pomocy w walce o odszkodowanie po wypadku lub zadośćuczynienie, zapraszamy do kontaktu – razem zadbamy o Twoje prawa.
Autor: Radca prawny Iwona Marczewska, redakcja: Olga Łukasiewicz