Wielu frankowiczów zastanawia się, czy unieważnienie umowy kredytu CHF rzeczywiście jest realne. Być może Ty także zadajesz sobie pytanie, czy masz wystarczająco mocne argumenty, aby wejść w spór sądowy z bankiem. Warto wiedzieć, na jakiej podstawie możesz dochodzić roszczeń, jakie konsekwencje niesie unieważnienie umowy i jak przygotować się do całego procesu – od pierwszych kroków aż po wyrok sądu.
Podstawy prawne unieważnienia umowy kredytu CHF
Unieważnienie umowy kredytu CHF może być dochodzone w sądzie, jeśli w umowie znalazły się zapisy sprzeczne z prawem i dobrymi obyczajami. Problemem jest na przykład brak jasnych zasad indeksacji lub denominacji kredytu do franka szwajcarskiego. Często wskazuje się także na jednostronne ustalanie kursu waluty przez bank, które pozostawiało kredytobiorcę bez żadnej kontroli.
Innym argumentem jest brak rzetelnej informacji o ryzyku kursowym. Wielu frankowiczów nie było świadomych, jak duży wpływ mogą mieć zmiany kursu na wysokość rat czy całkowite zadłużenie. W praktyce ryzyko kursowe było przerzucane wyłącznie na kredytobiorcę. Dodatkowo obciążano go kosztami spreadu walutowego, a czasem w umowach brakowało elementów wymaganych przez prawo bankowe.
W efekcie bank wiedział, ile frankowicz ma spłacać i na jakich zasadach, ale sam kredytobiorca nie miał pełnej wiedzy o swoim zobowiązaniu.
Warunki unieważnienia umowy
Unieważnienie umowy kredytu CHF jest możliwe, jeśli spełnione są pewne warunki. Po pierwsze, kredyt musi być udzielony przez przedsiębiorcę. Po drugie, umowa powinna być zawarta z konsumentem, a więc nie może być bezpośrednio związana z działalnością gospodarczą.
Sąd może stwierdzić nieważność, jeśli prawa i obowiązki stron zostały ukształtowane sprzecznie z dobrymi obyczajami, a interesy kredytobiorcy zostały rażąco naruszone. Ważne jest także, że postanowienia umowy nie mogą być niejasne i nie mogą być wprowadzone jednostronnie, bez indywidualnych uzgodnień.
Pamiętaj, że nawet jeśli nie wszystkie przesłanki zostaną spełnione, nadal warto przeanalizować swoją umowę. Każdy przypadek należy ocenić indywidualnie, a doświadczony prawnik może wskazać możliwe rozwiązania. Unieważnienie umowy kredytu nie jest też jedynym rozstrzygnięciem, jakie może wydać sąd.

Skutki zarzutu zatrzymania dla kredytobiorcy
Uwzględnienie zarzutu zatrzymania oznacza dla frankowicza, że nie otrzyma zwrotu należnych świadczeń, dopóki sam nie rozliczy się z bankiem z kapitału kredytu. Kredytobiorca może napotkać trudności w ustanowieniu zabezpieczenia spłaty kapitału kredytu, a także straci prawo do odsetek za opóźnienie. Nie będzie mógł dochodzić roszczeń na drodze postępowania egzekucyjnego, dopóki nie zaoferuje bankowi zwrotu kapitału.
Bank w takiej sytuacji zaspokaja swoje roszczenie w pierwszej kolejności. Z tego powodu kredytobiorca konsumencki znajduje się w słabszej pozycji względem banku. Sąd może uwzględnić zarzut zatrzymania, aby zachować równowagę stron i zabezpieczyć zwrot kapitału kredytu.
Ryzyka i ograniczenia procesu o unieważnienie umowy
Jak długo trwa postępowanie?
Musisz być przygotowany, że proces o unieważnienie umowy kredytu CHF trwa długo. Niekiedy kilka miesięcy, ale często nawet rok lub więcej. Czas zależy od indywidualnych okoliczności sprawy, przyjętej strategii, liczby spraw w danym sądzie oraz od tego, ilu świadków czy biegłych zostanie powołanych. Dodatkowo sprawa może zostać skierowana do mediacji, a w razie wniesienia apelacji postępowanie wydłuży się jeszcze bardziej.
Koszty sądowe
Unieważnienie umowy wiąże się również z kosztami. Należy uwzględnić wydatki na dokumenty, takie jak zaświadczenie bankowe o historii spłat. Dochodzą do tego opłaty sądowe od pozwu i pełnomocnictwa, a także koszty opinii biegłych. Jeżeli sprawa zakończy się niekorzystnie, może być konieczne zwrócenie kosztów stronie przeciwnej. Warto także uwzględnić wynagrodzenie pełnomocnika, jeśli zdecydujesz się na jego pomoc.
Ryzyko przedawnienia
Kolejnym zagrożeniem jest przedawnienie roszczeń. Jeśli długo zwlekasz z podjęciem działań, możesz stracić możliwość skutecznego dochodzenia swoich praw.
Konsekwencje finansowe
W przypadku unieważnienia umowy kredytu CHF bank może domagać się zwrotu kapitału. Jeśli jeszcze go nie spłaciłeś, musisz się liczyć z koniecznością dopłaty. Sąd może także ocenić, czy unieważnienie umowy nie przyniesie Ci więcej strat niż korzyści.
Zawsze istnieje też ryzyko przegrania procesu. Dlatego tak ważne jest, aby wcześniej poddać swoją umowę analizie prawnej i działać przy wsparciu profesjonalistów.

Jak przygotować się do procesu o unieważnienie umowy?
Aby zwiększyć swoje szanse, musisz odpowiednio przygotować się do procesu. Pierwszym krokiem jest zgromadzenie wszystkich dokumentów. To nie tylko sama umowa kredytowa i aneksy, ale również harmonogram spłat, korespondencja z bankiem czy regulaminy. Ważne są także dokumenty potwierdzające poniesione koszty kredytu.
Kolejnym etapem jest analiza prawna umowy przez prawnika, najlepiej specjalizującego się w sporach dotyczących kredytów walutowych. Następnie powinieneś złożyć reklamację do banku. To konieczny krok przed wniesieniem pozwu.
Jeśli bank nie uzna reklamacji, możesz wystąpić do sądu. Wtedy prawnik przygotuje pozew, wskaże podstawę prawną roszczeń i odpowiednie dowody. Musisz być również gotowy na to, że bank zaproponuje mediację lub ugodę. Warto wówczas działać z prawnikiem, aby warunki były jasne i bezpieczne.
Podsumowanie
Unieważnienie umowy kredytu CHF to realna możliwość, ale wymaga odpowiedniego przygotowania. Musisz znać swoje prawa, zgromadzić dokumenty i skorzystać z pomocy profesjonalistów. Wtedy cały proces będzie przebiegał w sposób bezpieczny i uporządkowany. Skorzystaj z pomocy kancelarii Krajewska i Wspólnicy, która posiada doświadczenie w prowadzeniu spraw CHF.
Autor artykułu: Radca Prawny Katarzyna Witt-Życińska
Najczęstsze pytania
Czy unieważnienie umowy kredytu CHF oznacza brak dalszych rat?
Tak, jeśli spłaciłeś już kapitał, możesz przestać spłacać kredyt, a dodatkowo masz prawo domagać się zwrotu nadpłat.
Co, jeśli nie spłaciłem jeszcze całego kapitału?
Będziesz musiał oddać pozostałą część, ale tylko w wysokości faktycznie otrzymanego kapitału.
Jakie dokumenty są potrzebne do procesu o unieważnienie umowy?
Umowa kredytowa z aneksami, harmonogram spłat, zaświadczenia z banku, korespondencja i regulaminy.