Ekspertyza szkód górniczych – kiedy warto skorzystać z pomocy rzeczoznawcy?

Ekspertyza szkód górniczych to jeden z kluczowych dowodów w postępowaniach dotyczących odszkodowań. Dla mieszkańców terenów górniczych oznacza ona nie tylko rzetelną ocenę uszkodzeń, ale często też jedyną szansę na uzyskanie odszkodowania za szkody górnicze. Kiedy warto zamówić rzeczoznawcę i jaką rolę odgrywa jego opinia w procesie przeciwko kopalni?

Ekspertyza szkód górniczych – dlaczego jest tak ważna?

Na terenach górniczych szkody w budynkach czy infrastrukturze powstają często stopniowo i czasem trudno jednoznacznie przypisać je eksploatacji. Ekspertyza szkód górniczych sporządzona przez niezależnego rzeczoznawcę pozwala udokumentować przyczyny uszkodzeń i określić ich zakres. Kontrole państwowe wielokrotnie wskazywały, że dokumentacja prowadzona przez kopalnie bywa niepełna lub nierzetelna, a proponowane koszty napraw zaniżone. W takich sytuacjach prywatna ekspertyza stanowi mocny kontrargument i realnie wzmacnia pozycję właściciela.

Ekspertyza szkód górniczych pełni też ważną funkcję dowodową w sądzie. W sprawach o szkody górnicze sądy niemal zawsze korzystają z opinii biegłych – bez wiedzy z zakresu budownictwa, geologii czy górnictwa nie da się przesądzić, czy szkoda rzeczywiście powstała na skutek działalności kopalni.

Kiedy warto skorzystać z pomocy rzeczoznawcy?

Decyzja o zamówieniu ekspertyzy szkód górniczych zależy od skali problemu i postawy kopalni. Warto rozważyć ją szczególnie, gdy:

• szkoda jest poważna i trudno ustalić jej rzeczywisty koszt,
• kopalnia odmawia odpowiedzialności i wskazuje inne przyczyny zniszczeń,
• zaproponowane odszkodowanie jest rażąco niskie,
• właściciel chce dobrze udokumentować roszczenie jeszcze przed złożeniem wniosku.

Zlecenie ekspertyzy już na etapie przedsądowym pozwala lepiej przygotować się do negocjacji z kopalnią. Jeśli sprawa trafi do sądu, raport rzeczoznawcy może stać się ważnym punktem odniesienia.

Jak wygląda ekspertyza szkód górniczych?

Rzeczoznawca dokonuje szczegółowych oględzin nieruchomości, wykonuje pomiary i dokumentację fotograficzną, analizuje mapy eksploatacji górniczej, a niekiedy także historię wydobycia w danym rejonie. Efektem jest raport, w którym znajdują się:

• opis i zakres szkód,
• analiza przyczyn ich powstania,
• ocena związku przyczynowego z działalnością górniczą,
• wstępny kosztorys napraw lub wysokość szkody w ujęciu wartościowym.

Dokument ten można dołączyć do wniosku kierowanego do kopalni, a w przypadku procesu – przedstawić sądowi jako dowód prywatny. Choć formalnie dla sądu najważniejsza jest opinia biegłego sądowego, prywatna ekspertyza ułatwia wykazanie, że roszczenie jest zasadne i dobrze udokumentowane

Ile kosztuje ekspertyza szkód górniczych?

Zamówienie ekspertyzy szkód górniczych wiąże się z wydatkiem, który zależy od wielkości obiektu i zakresu badań. Może to być koszt od kilkuset do kilkunastu tysięcy złotych. Choć sądy nie zawsze zasądzają zwrot wydatków na prywatne ekspertyzy, coraz częściej uznaje się je za koszt konieczny, gdy dokument przyczynił się do rozstrzygnięcia sprawy. Warto więc traktować taki wydatek jako inwestycję, która może przesądzić o sukcesie postępowania.

Ekspertyza szkód górniczych a proces sądowy

W toku procesu sądowego kluczowe znaczenie ma opinia biegłego sądowego, ale prywatna ekspertyza może w istotny sposób wpłynąć na jego przebieg. Sądy powołują zwykle biegłych z zakresu budownictwa, a w bardziej złożonych przypadkach także geologów i sejsmologów. To właśnie ich opinie decydują o tym, czy szkoda pozostaje w związku z działalnością kopalni oraz jaka powinna być wysokość odszkodowania za szkody górnicze.

Ekspertyza szkody górniczej nie zastąpi opinii biegłego sądowego, ale może ukierunkować sprawę, wskazać kwestie wymagające szczegółowego zbadania i pomóc podważyć nieścisłości w opiniach wydanych na zlecenie sądu.

Podsumowanie

Ekspertyza szkód górniczych to narzędzie, które realnie zwiększa szanse właściciela na uzyskanie pełnego odszkodowania. Warto ją zamówić, gdy szkody są znaczne, kopalnia odmawia odpowiedzialności albo proponuje kwotę nieadekwatną do strat. Choć generuje koszty, w wielu przypadkach może zadecydować o wyniku sporu i wysokości przyznanej rekompensaty.
Jeżeli Twoja nieruchomość została uszkodzona przez działalność kopalni i chcesz mieć mocny dowód w sprawie, rozważ zamówienie ekspertyzy szkód górniczych już na początku postępowania.

Autor artykułu: mecenas Barbara Krajewska

Najczęściej zadawane pytania