Eksploatacja górnicza bardzo często prowadzi do poważnych uszkodzeń nieruchomości. Szkody górnicze obejmują nie tylko zniszczenia budynków czy dróg, ale także uszkodzenia gruntu, infrastruktury i upraw. Jeżeli jesteś właścicielem nieruchomości i zauważysz takie szkody, masz prawo zgłosić roszczenie o ich naprawienie lub domagać się odszkodowania od przedsiębiorcy prowadzącego kopalnię. Pamiętaj jednak, że roszczenia z tytułu szkód górniczych przedawniają się po 5 latach od dnia, w którym dowiedziałeś się o szkodzie.
Aby zgłoszenie szkód górniczych miało realną szansę powodzenia, musisz przygotować odpowiednią dokumentację. To właśnie dokumenty decydują o Twojej pozycji w rozmowach z kopalnią oraz – jeśli zajdzie taka potrzeba – w toku postępowania sądowego.
Dlaczego dokumentacja szkód górniczych jest tak ważna?
Kopalnie bardzo często kwestionują roszczenia. Dlatego kluczowe znaczenie ma zebranie dokumentów potwierdzających zarówno zakres uszkodzeń, jak i ich związek z działalnością górniczą. Im lepiej udokumentujesz szkody górnicze, tym większe masz szanse na uzyskanie satysfakcjonującego odszkodowania lub przeprowadzenie skutecznej naprawy nieruchomości.
Dokumenty potwierdzające prawo do nieruchomości a szkody górnicze
Pierwszym krokiem jest wykazanie, że masz interes prawny w zgłoszeniu szkód górniczych. Oznacza to, że musisz udowodnić, iż jesteś właścicielem lub posiadaczem uszkodzonej nieruchomości. Najczęściej służy temu aktualny odpis z księgi wieczystej pobrany z systemu EKW.
Jeśli Twoja nieruchomość nie ma księgi wieczystej albo nie znasz jej numeru, konieczne będzie przedstawienie aktu notarialnego potwierdzającego nabycie nieruchomości. W przypadku gdy władasz nieruchomością, ale nie jesteś jej właścicielem, powinieneś przedstawić umowę najmu, dzierżawy lub dokumenty potwierdzające użytkowanie wieczyste. Warto też przygotować mapę ewidencyjną działki, wypis z ewidencji gruntów i budynków czy wypis z rejestru gruntów i budynków.
Jak udokumentować same szkody górnicze?
Kiedy już udowodnisz swoje prawo do nieruchomości, musisz przejść do dokumentowania samych uszkodzeń. To na Tobie spoczywa obowiązek wykazania zarówno istnienia szkody górniczej, jak i jej rozmiaru.
Najbardziej przekonującym dowodem są zdjęcia. Dokumentacja fotograficzna powinna być wykonywana regularnie, tak aby pokazywała zmiany w nieruchomości w czasie. Ważne jest, by fotografie były dobrej jakości, miały oznaczoną datę i przedstawiały szkody z różnych perspektyw. Pomocne mogą być także nagrania wideo. Im szybciej rozpoczniesz gromadzenie dowodów obrazujących szkody górnicze, tym lepiej zabezpieczysz swoje roszczenia.
Dokumenty techniczne i dowody historyczne
Oprócz zdjęć bardzo ważne są również dokumenty techniczne, takie jak projekt budynku, dziennik budowy, protokoły przeglądów czy faktury i rozliczenia za prace remontowe. Mogą one potwierdzić, jaki był stan nieruchomości przed wystąpieniem szkód górniczych. Warto też zabezpieczyć zdjęcia sprzed powstania uszkodzeń, ponieważ mogą być kluczowe w dalszym postępowaniu.
Wykazanie związku między szkodą a działalnością górniczą
Aby uzyskać odszkodowanie za szkody górnicze, konieczne jest udowodnienie związku przyczynowego między uszkodzeniami a działalnością kopalni. W tym celu możesz spróbować zgromadzić informacje dotyczące eksploatacji, takie jak plany ruchu górniczego czy rejestry wstrząsów. Takie dane mogą być istotnym wsparciem w wykazaniu bezpośredniego związku szkód górniczych z prowadzoną działalnością.
Kosztorysy, ekspertyzy i wyceny
W praktyce bardzo często przy zgłoszeniu szkód górniczych poszkodowani korzystają z kosztorysów firm budowlanych, wycen rzeczoznawców czy ekspertyz specjalistów. Jest to naturalne, ponieważ nie każdy ma wiedzę, jaka jest realna wartość naprawy uszkodzonej nieruchomości. Każdy taki dokument może mieć znaczenie w postępowaniu, dlatego warto gromadzić jak najwięcej rzetelnych dowodów.
Jak złożyć wniosek o naprawę szkód górniczych?
Kiedy zbierzesz już wszystkie potrzebne dokumenty, możesz przejść do oficjalnego zgłoszenia szkód górniczych. Wniosek powinien zawierać Twoje dane, szczegółowy opis uszkodzeń, zgromadzone dowody w postaci zdjęć, ekspertyz i kosztorysów, a także datę zauważenia szkody. Musisz również jasno wskazać, czy domagasz się naprawy szkody, czy wypłaty odszkodowania.
Pamiętaj, że kopalnia ma 30 dni na rozpatrzenie Twojego wniosku. Jeśli przedsiębiorstwo górnicze odrzuci Twoje roszczenie albo zaproponuje odszkodowanie, które nie odpowiada skali uszkodzeń, masz prawo skierować sprawę do sądu.
Autor artykułu: Adwokat Andżelika Kogut
Najczęściej zadawane pytania
Jak długo mam na zgłoszenie szkód górniczych?
Roszczenia przedawniają się po 5 latach od dnia, w którym dowiedziałeś się o szkodzie górniczej.
Jakie dokumenty są najważniejsze przy zgłoszeniu szkód górniczych?
Kluczowe są dokumenty potwierdzające prawo do nieruchomości, zdjęcia szkód, dokumenty techniczne, kosztorysy i ekspertyzy.
Czy muszę sam udowadniać związek szkód górniczych z działalnością kopalni?
Tak, na poszkodowanym spoczywa obowiązek wykazania, że uszkodzenia wynikają z działalności górniczej.
Ile czasu ma kopalnia na rozpatrzenie zgłoszenia szkód górniczych?
Kopalnia ma 30 dni na udzielenie odpowiedzi na Twój wniosek.