Zgłoszenie szkody górniczej to nie tylko formalność. To fundament całego postępowania odszkodowawczego. Od jakości i rzetelności przygotowanych dokumentów zależy, jak szybko uda się udowodnić istnienie szkody, jej zakres oraz związek z ruchem zakładu górniczego. W praktyce dokumentacja przesądza o wyniku sprawy – zarówno w postępowaniu przed kopalnią, jak i później przed sądem.
Choć to kopalnia przeprowadza oględziny, to na właścicielu nieruchomości spoczywa obowiązek wykazania, że szkody górnicze faktycznie istnieją i są skutkiem działalności górniczej.
Tytuł prawny do nieruchomości – pierwszy krok przy zgłaszaniu szkód górniczych
Podstawowym dokumentem, który należy przygotować, jest tytuł prawny do nieruchomości. Może to być aktualny odpis z księgi wieczystej, akt notarialny nabycia lub postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Taki dokument potwierdza prawo własności i pozwala kopalni zweryfikować, czy osoba zgłaszająca szkody górnicze jest rzeczywiście właścicielem lub współwłaścicielem budynku i gruntu.
Jeśli masz nieruchomość wspólną, na przykład mieszkanie w budynku wielorodzinnym, dołącz uchwałę wspólnoty mieszkaniowej albo pełnomocnictwo pozwalające działać w imieniu wszystkich współwłaścicieli.
Dokumentacja nieruchomości a szkody górnicze
Drugim ważnym elementem jest dokumentacja opisująca nieruchomość. Warto dołączyć kopię mapy ewidencyjnej z oznaczeniem działki, szkic budynku lub rzut kondygnacji. Jeśli posiadasz dokumentację techniczną, dołącz ją również. Dzięki temu można jednoznacznie wskazać, w którym miejscu wystąpiły szkody górnicze.
Takie materiały są nieocenione w pracy biegłych, którzy później oceniają konstrukcję budynku i mechanizm powstania szkody.
Zdjęcia i filmy – jak udokumentować szkody górnicze
Dokumentacja fotograficzna to pierwszy i najbardziej oczywisty dowód istnienia szkód górniczych. Zdjęcia powinny być wyraźne i przedstawiać zarówno cały budynek, jak i szczegóły uszkodzeń – pęknięcia, rysy czy deformacje.
Dobrym pomysłem jest umieszczenie na zdjęciu elementu odniesienia, na przykład kartki A4, miarki lub linijki, aby pokazać skalę zniszczeń. W przypadku większych uszkodzeń przydatny będzie krótki film, który pokazuje ruch lub przechył elementów konstrukcyjnych.
Każde zdjęcie warto opatrzyć datą i krótkim opisem, np. „ściana północna, salon – pęknięcie od parapetu do sufitu”. Taka dokumentacja często decyduje o uznaniu szkody przez kopalnię.
Kiedy i jak powstały szkody górnicze?
Ważnym elementem jest także ustalenie czasu i okoliczności ujawnienia szkody. Jeśli zauważyłeś pęknięcia po konkretnym wstrząsie, zapisz datę i godzinę zdarzenia. Możesz też dołączyć wydruk z publicznych rejestrów sejsmicznych lub komunikatów Głównego Instytutu Górnictwa.
Takie dane są pomocne, gdy kopalnia próbuje podważyć związek między ruchem zakładu a szkodami górniczymi. Wskazanie, że w danym dniu doszło do wstrząsu o odpowiedniej sile, pozwala potwierdzić, że uszkodzenia budynku mają swoje źródło w działalności górniczej.
Historia wcześniejszych szkód górniczych i napraw
Jeśli Twoja nieruchomość była wcześniej uszkodzona w wyniku działalności górniczej, przedstaw historię wcześniejszych napraw lub wizji lokalnych. Kopalnie prowadzą własne rejestry, ale nie zawsze są one pełne.
Załączenie kopii dawnych protokołów, kosztorysów czy pism może pomóc udowodnić, że obecne szkody górnicze są kontynuacją wcześniejszych zjawisk. To szczególnie ważne w przypadku starszych budynków położonych na terenach górniczych.
Lokalizacja nieruchomości wobec terenów górniczych
Jeśli nieruchomość znajduje się w zasięgu eksploatacji kilku kopalń, dołącz informacje o położeniu działki względem obszarów górniczych. Takie dane możesz uzyskać w urzędzie gminy, z serwisu MIDAS Państwowego Instytutu Geologicznego lub z map wpływów eksploatacji dostępnych online.
Dzięki temu łatwiej ustalić, która kopalnia odpowiada za powstałe szkody górnicze. Unikniesz też ryzyka odrzucenia wniosku z powodu błędnego adresata.
Wycena napraw i wniosek o odszkodowanie za szkody górnicze
Jeżeli zamierzasz ubiegać się o odszkodowanie pieniężne, przygotuj orientacyjny kosztorys naprawy. Nie musi to być profesjonalna ekspertyza – wystarczy szacunkowa kalkulacja oparta na cenach materiałów i robocizny. Taki kosztorys pomoże uzasadnić wysokość roszczenia i będzie punktem odniesienia w ewentualnym postępowaniu sądowym.
Na końcu przygotuj sam wniosek o naprawę szkody górniczej. Nie ma obowiązku korzystania z formularza kopalni – możesz sporządzić własny dokument. Ważne, aby zawierał on datę, dane kontaktowe, adres nieruchomości, dokładny opis szkód oraz żądanie: naprawy w naturze lub wypłaty odszkodowania.
Dlaczego warto zadbać o pełną dokumentację szkód górniczych?
Zgłoszenie szkody górniczej to pierwszy test rzetelności i dokładności. Każdy szczegół ma znaczenie – od zdjęć, przez mapy, po podpisany wniosek. Pełna dokumentacja pozwoli Ci bronić swoich praw, jeśli sprawa trafi do sądu.
Wielu właścicieli nieruchomości na Śląsku decyduje się powierzyć ten etap kancelarii prawnej. Krajewska i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp.k. prowadzi sprawy dotyczące szkód górniczych – od przygotowania dokumentów, przez negocjacje z kopalniami, po postępowania sądowe. Dzięki doświadczeniu w pracy z dokumentacją geologiczną i mapami eksploatacji, kancelaria pomaga uniknąć błędów formalnych, które mogłyby utrudnić dochodzenie roszczeń.
W sprawach o szkody górnicze precyzja to nie detal – to często warunek uznania szkody przez kopalnię.
Autor artykułu: Adwokat Daniel Kierpiec
Pytania, jakie najczęściej zadają nasi Klienci:
Czy szkody górnicze można zgłosić samodzielnie?
Tak, nie ma obowiązku korzystania z formularza kopalni. Wystarczy własnoręcznie sporządzone pismo z opisem szkód i żądaniem naprawy lub odszkodowania.
Jak długo trwa rozpatrywanie zgłoszenia szkody górniczej?
Czas zależy od kopalni i skali szkody. Zazwyczaj w ciągu kilku tygodni odbywają się oględziny, a decyzja zapada po sporządzeniu protokołu.
Czy można dochodzić odszkodowania za stare szkody górnicze?
Tak, o ile szkoda nie została przedawniona i istnieją dowody na jej związek z działalnością górniczą.