Ugoda czy sąd – jak najlepiej dochodzić roszczeń za szkody górnicze?

Mieszkańcy terenów górniczych – zwłaszcza Śląska – od lat borykają się ze skutkami eksploatacji podziemnej. Pękające ściany, zapadające się fundamenty, uszkodzone drogi i ogrodzenia to codzienność wielu właścicieli nieruchomości. Kiedy szkoda już się pojawi, zaczyna się walka o rekompensatę. I tu pojawia się kluczowe pytanie: czy warto iść na ugodę z kopalnią, czy lepiej dochodzić swoich praw w sądzie? Przygotowaliśmy praktyczny przewodnik dla osób poszkodowanych przez eksploatację górniczą: ugoda czy sąd – jak najlepiej dochodzić odszkodowania za szkody górnicze?

Szkody górnicze – co dzieje się po zgłoszeniu szkody do kopalni?

Zgodnie z prawem górniczym, kopalnia ma obowiązek naprawić szkodę lub wypłacić odszkodowanie za szkody górnicze. Po przyjęciu zgłoszenia szkody, kopalnia może:

• uznać roszczenie w całości,
• uznać je częściowo (i zaproponować niższą kwotę),
• odrzucić roszczenie całkowicie.

W dwóch ostatnich przypadkach poszkodowany ma wybór:

• zaakceptować propozycję kopalni i podpisać ugodę,
• odrzucić ugodę i wystąpić na drogę sądową.

Czym jest ugoda za szkody górnicze?

Ugoda to porozumienie pomiędzy poszkodowanym a kopalnią, które umożliwia zakończenie sprawy bez konieczności udziału sądu. Może obejmować wypłatę określonej kwoty odszkodowania, naprawę szkód przez kopalnię lub jej podwykonawcę, bądź połączenie obu tych opcji, czyli częściową naprawę i wypłatę odszkodowania.

Ugoda ma swoje zalety, takie jak szybkość – można ją zawrzeć w ciągu kilku tygodni. Dodatkowo, brak rozpraw sądowych i formalności oznacza mniej stresu i kosztów. Podpisanie dokumentu kończy sprawę w prosty sposób.

Niemniej jednak, ugoda wiąże się z pewnymi wadami. Często kopalnie proponują zaniżoną wycenę szkód, licząc na to, że poszkodowany nie będzie miał wystarczających środków ani siły, by walczyć dalej. Co więcej, podpisując ugodę, zrzeka się prawa do dochodzenia dalszych roszczeń związanych z tą samą szkodą. Dokumenty ugodowe mogą również zawierać zapisy korzystne głównie dla kopalni, co może ograniczać możliwości przyszłego dochodzenia sprawiedliwości.

Pozew za szkody górnicze – kiedy warto iść do sądu?

Jeśli kopalnia nie uznaje Twojego zgłoszenia lub oferuje zbyt niskie odszkodowanie za szkody górnicze, masz prawo skierować sprawę do sądu cywilnego. W takim przypadku konieczne będzie złożenie pozwu, zazwyczaj przy wsparciu prawnika, oraz przedstawienie odpowiednich dowodów, takich jak dokumentacja zdjęciowa, ekspertyzy techniczne czy opinie rzeczoznawców. Po tym etapie sprawa trafi na wokandę i pozostaje czekać na wyrok.

Wybór drogi sądowej wiąże się z kilkoma korzyściami. Sąd może przyznać pełną rekompensatę, opierając się na wycenach niezależnych ekspertów, co często prowadzi do wyższych kwot odszkodowania. Dodatkowo, kopalnia może zostać zobowiązana do pokrycia odsetek i kosztów procesu. W przypadku rażących uchybień istnieje także szansa na ukaranie nadużyć.

Z drugiej strony, postępowanie sądowe może być czasochłonne, trwając od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Proces wiąże się również z koniecznością zebrania dokumentów, uczestnictwa w rozprawach i czasem wizjach lokalnych. Ponadto, warto pamiętać, że proces sądowy wymaga profesjonalnego wsparcia ze strony prawnika i rzeczoznawcy, co zwiększa koszty postępowania.

Jak podjąć właściwą decyzję – ugoda czy proces?

Podejmując decyzję w sprawie dalszego postępowania w walce o odszkodowanie za szkody górnicze warto zadać sobie kilka pytań:

1. Czy propozycja ugody pokrywa wszystkie szkody?
2. Czy masz aktualną ekspertyzę techniczną?
3. Czy jesteś gotowy na dłuższą walkę, jeśli trzeba?
4. Czy ugoda zawiera zapisy, które mogą Cię ograniczać w przyszłości?
5. Czy masz prawnika, który oceni Twoje szanse przed sądem?

Jeśli choć na jedno z tych pytań odpowiedź brzmi „nie” – warto rozważyć skierowanie sprawy do sądu. W wielu przypadkach różnica w wypłacie wynosi kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych.

Szkody górnicze – poznaj swoje prawa

Zarówno ugoda, jak i droga sądowa stanowią legalne i dopuszczalne środki dochodzenia roszczeń. To jednak nie kopalnia decyduje o wysokości należnego Ci odszkodowania – to Ty, opierając się na faktach, ekspertyzach oraz obowiązujących przepisach prawa, powinieneś podjąć decyzję.

Nie podejmuj jej pochopnie. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, zaleca się konsultację z prawnikiem, który dokładnie oceni sytuację i pomoże w wyborze najwłaściwszej ścieżki działania.

Dostałeś propozycję ugody i nie wiesz, co zrobić? A może Twoje zgłoszenie zostało odrzucone? Zgłoś się do nas – analizujemy dokumenty, doradzamy, reprezentujemy przed sądem. Pierwsza konsultacja zawsze bezpłatna.